W warszawskiej Zachęcie 21 października rusza druga odsłona akcji „Kultura i Neuronauka, która w tym roku odbędzie się pod hasłem „wokół SM”. Organizatorką niezwykłego, trzydniowego wydarzenia, które łączy sztukę i naukę jest Karolina Wiktor – artystka, której kariera dokonała całkowitego zwrotu w sierpniu 2009 roku, kiedy doznała pęknięcia tętniaka i dwóch udarów.
– Kultura i Neuronauka to akcja społeczna nastawiona na rozwój intelektualno-mentalny, niezależnie od stanu zdrowia i wykonywanego zawodu. Jej celem jest zbliżenie do siebie tych dwóch pozornie odległych światów: Neronauki i Kultury, aby możliwe było wspólne działanie na rzecz pomocy ludziom chorym i niesprawnym neurologicznie oraz ich opiekunom. Ludzie ci powinni być równoważnym partnerem w każdej dyskusji i podejmowanych działaniach – wyjaśnia Karolina Wiktor, pomysłodawczyni i kuratorkaKiN, któraw latach 2001–2013 tworzyła razem z Aleksandrą Kubiak duet performerski Grupa Sędzia Główny.
W sierpniu 2009 roku w wyniku pęknięcia tętniaka i dwóch udarów nastąpił całkowity zwrot w jej karierze. Obecnie zajmuje się szeroko rozumianą poezją wizualną. Inicjatorka i organizatorka tworzeniem edukacyjno-kulturalnej konferencji i warsztatów Kultura i Neuronauka w Zachęcie (od 2014). Jest autorką blogów afazja.blogspot.com i poezjawizualna.blogspot.com, a Swoje doświadczenia opisała w poetyckiej, biograficznej książce Wołgą przez Afazję.
Niezwykłe wydarzenie jest otwartym dla każdego spotkaniem twórców, naukowców i propagatorów wiedzy o mózgu, które ujawnia wspólne inspiracje każdej ze stron, a u odbiorcy rozbudza ciekawość i daje możliwość rozwoju. KiN to także przedstawienie twórczości osób dotkniętych niesprawnością neurologiczną.
– Pierwsza edycja w 2014 roku była poświęcona Afazji i w naturalny sposób stałam się jej bohaterką. W tym roku mówimy o Stwardnieniu Rozsianym, dlatego do współpracy zaprosiłam Ivetę Pilařovą, artystkę czeską zmagającą się z tą chorobą od osiemnastego roku życia. Jej prace dotykają sedna choroby, sensu działania na polu sztuki, dla której inspiracją jest SM – mówi Karolina Wiktor.
Dodaje, że bardzo jej zależy, aby konferencja zainicjowała szeroki dialog społeczny, w którym uczestniczyliby ludzie kultury, nauki, ludzie zdrowi, ale też niesprawni, bez wyjątku. Dlatego na jednej scenie umieszczonodwie mównice, a wykładybędą trwały po 20 minut, z możliwością wymiany zdań między mówcami i publicznością.
POLECAMY ROZMOWĘ Z KAROLINĄ WIKTOR (Kliknij w zdjęcie):
Partnerami tegorocznej konferencji są: Fundacja Neuropozytywni, Polskie Towarzystwo Stowarzyszenia Rozsianego oraz Obywatele Nauki, a wśród zaproszonych prelegentów są m.in.:
Prof. dr hab. n. med. Alina Borkowska – neuropsycholog, kierownik Katedry i Zakładu Neuropsychologii Klinicznej Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, Collegium Medicum w Bydgoszczy, prodziekan ds. nauki Wydziału Nauk o Zdrowiu CM UMK. Prof. Borkowska prowadzi badania z zakresu neurobiologii funkcji poznawczych, genetyki molekularnej funkcji poznawczych i markerów kognitywnych związanych z predyspozycją do chorób psychicznych oraz badania nad neuropsychologią i neurobiologią procesów decyzyjnych.
Tomasz Ciesielski – performer, tancerz, badacz i menadżer teatru, który w swoich działaniach łączy te doświadczenia. Członek Stowarzyszenia Teatralnego CHOREA jest m.in. autor jedynej na polskim rynku monografii tematycznej Taneczny umysł. Teatr ruchu i tańca w perspektywie neurokognitywistycznej i uczestnik projektów międzynarodowych (Polska, Francja, Wielka Brytania) dotyczących możliwości zastosowania wiedzy z zakresu nauk kognitywnych i neuronauk w badaniach nad tańcem.
Izabela Czarnecka-Walicka – dziennikarka i liderka organizacji pacjentów. Od 2001 zarządza organizacjami pozarządowymi. Przez 12 lat pracowała jako przewodnicząca Polskiego Towarzystwa Stwardnienia Rozsianego, za co została wyróżniona m.in. międzynarodową nagrodą Wolfensohna dla osoby chorej działającej na rzecz innych. Odznaczona Złotym Krzyżem Zasługi za pracę na rzecz osób z chorobami mózgu. W 2012 roku założyła Fundację NeuroPozytywni, organizację wspierającą pacjentów z chorobami mózgu, działającą jako członek partnerski European Federation of Neurological Associations i współpracującą z European Brain Council. Inicjatorka utworzenia i wiceprzewodnicząca Polskiej Rady Mózgu, organizacji parasolowej zrzeszającej instytucje pozarządowezajmujące się chorobami mózgu oraz prowadzącej prace nad tworzeniem strategii na rzecz osób z chorobami mózgu. Redaktor naczelna dwóch pism wydawanych przez Fundację: kwartalnika „NeuroPozytywni”, skierowanego do osób z SM i ich bliskich, oraz magazynu „Świat Mózgu”, popularyzującego neurobiologię i wiedzę związaną z chorobami mózgu. Od 1997 roku chora na SM, od 2001 roku porusza się na wózku, nadal prowadzi aktywne, pełne życie.
Noah Hutton – filmowiec i kurator, studiował neurobiologię i historię sztuki. Był m.in. kuratorem Subjective Resonance Imaging na konferencji Human Brain Mapping. Założyciel „The Beautiful Brain”, internetowego periodyku poświęconego stykowi neurobiologii i historii sztuki. Część każdego roku spędza w The Human Brain Project i innych wiodących laboratoriach neurobiologicznych na świecie, pracując nad rozpoczętym 15 lat temu filmem Bluebrain, opowiadającym o neurobiologu Henrym Markramie i jego próbach stworzenia komputerowej symulacji ludzkiego mózgu.
Iveta Pilařová – czeska rzeźbiarka, malarka, autorka instalacji ifilmów,mieszka i pracuje we Vrchlabí. W 2002 roku ukończyła Akademię Sztuki, Architektury i Projektowania w Pradze. Odbyła staże w Kobe (Japonia) oraz w Glasgow School of Art. W 2009 roku ukończyła na macierzystej uczelni studia doktoranckie w zakresie sztuki intermediów. Główny temat jej twórczości jest bardzo osobisty – życie ze stwardnieniem rozsianym: zmagania z ciałem, narzucanymi przez chorobę ograniczeniami, ale i odwołania do świata dzieciństwa i młodości. Prace artystki są jednocześnie przejmujące i dowcipne.
Grupa Nowolipie – grupa osób chorych na SM, która w ramach terapii ciała i duszy zajmuje się ceramiką artystyczną. Dzięki wsparciu Państwowego Ogniska Artystycznego przy ulicy Nowolipie w Warszawie spotykają się co tydzień, aby wspólnie zgłębiać tajniki sztuki tworzenia w glinie. Od kiedy opiekunem grupy został artysta Paweł Althamer, ich prace zaczęły ewoluować zdecydowanie w kierunku rzeźby. Artysta uświadomił im, że to, co tworzą, jest dziełem sztuki, i można to pokazać innym. Swoje prace wystawiali m.in. na I Moscow Biennale of Contemporary Art (2005), wystawie Collective Creativity (Kunsthalle Fredericianum, Kassel, 2005), targach sztuki Art Basel (2008), w City Hall Park (Nowy Jork, 2010),w Parku Rzeźby na Bródnie (Warszawa, 2010), Nasher Sculpture Center (Dallas, 2011).
PROGRAM WYDARZENIA 21-23 października 2016
PIĄTEK 21.10 – godz. – 15.00 – 20.00
Rozumienie niepełnej sprawności – sztuka v/s niesprawność neurologiczna SM
- Przywitanie – dyr. Hanna Wróblewska
- Dialog Otwarcia – PATRZEĆ, WSPÓŁODCZUWAĆ, ROZUMIEĆ: prof. Andrzej Potemkowski + dr. Piotr Schollenberger.
- “Sztuka a stawardnienie rozsiane” + ” O różnicy w pięknie. W jaki sposób myśl staje się sztuką?”
- Dialog – MIĘDZY UWAGĄ A ŚWIADOMOŚCIĄ SZTUKI:Iveta Pilařová + prof. dr hab. n. med. Alina Borkowska
- Dialog – POPULARYZOWANIE WIEDZY O MÓZGU: Hoah Hutton + Izabela Czarnecka-Walicka – “The Case Against Neural Normality” + projekcja filmu – When I walk – reż. Jason DaSilva
SOBOTA 22.10 – godz. 11.00- 19.00
Aspekty poznawczo/technologiczne dla ułatwienia życia osobom chorym na SM
- przywitanie – dyr. Hanna Wróblewska
- projekcja dokumentu “Rodzina Państwa Kładko” + przedstawiciel PTSM
- Dialog – CZY MOŻEMY NAPRAWIĆ NASZE FUNKCJE POZNAWCZE ?:dr.hab. Aneta Szymaszek + Konrad Kondras
Nowe możliwosci w neurorehabilitacji- program terapeutyczny Dr Neuronowski
– Dialog – NIESPRAWNE CIAŁO W RUCHU: 2 min. film Ivety Pilarowej + dr Tomasz Komendziński + Tomasz Ciesielski
“Ruch, ciało, umysł, mózg: od neuronauki zdrowia do nowoczesnej neurorehabilitacji” + – Dialog – NIESPRAWE CIAŁO W ERZE TRANSHUMANIZU: dr. Kazimierz Frączkowski + DR. MICHAŁ KLICHOWSKI
– Dialog – WSPÓLNE DZIAŁANIE NA RZECZ NAS SAMYCH: Grupa Nowolipie + Małgorzata Tomaszewska
“Naturalna reakcja czy symptom”
Dialog- O ARTYSTYCZNYCH I KULTUROWYCH BARIERACH W SPOŁECZEŃSTWIE – RELACJA CHORY – WŁADZA/PRAWO/KULTURA: Bartek Lis + Rafał Szymczak “13 przyczyn, z powodu których neuropacjent musi stać się artystą”.
NIEDZIELA 23.10 – godz. 11.00 – 16.00
Warsztaty
- Michał Niewęgłowski – wykład i warsztat o medytacji – uwaga i świadomość
- Grupa Nowolipie
