Człowiek po udarze jest narażony na ogromne napięcie psychiczne, stres, który jest wynikiem samego doświadczenia udaru jak i zmian, które na jego skutek zaistniały w mózgu.
Udar powoduje wiele zmian w życiu człowieka – utrudnia komunikację, poruszanie się, w efekcie prowadzi do izolacji. Chory jest skazany na długą i męczącą terapię, która nie daje gwarancji odzyskania wcześniejszej sprawności. Świadomość tego przyczynia się do przeżywania wzmożonego napięcia, poczucia bezradności, beznadziei, zagubienia i osamotnienia. Chory może odczuwać złość, ale także głęboki lęk i strach o przyszłość.
Zmiana trybu życia
Zdanie się na pomoc innych ludzi, nowe wydatki, oprócz samego doświadczenia choroby, warunki te stwarzają realne poczucie zagrożenia. Utrata niezależności powoduje obniżenie poczucia własnej wartości, co jeszcze bardziej pogarsza stan psychiczny i może doprowadzić do depresji.
Zmiany w osobowości
Uszkodzenia neurologiczne mózgu, których dokonał udar, mogą powodować zmiany w osobowości i zmienność nastrojów. Chory może stać się impulsywny lub płaczliwy, w zależności od tego, która półkula mózgu ucierpiała bardziej. Częstym doświadczeniem jest wzmocnienie głównych cech charakteru, osoba niecierpliwa może stać się agresywna, a ktoś, kto był delikatny z natury może całkowicie zamknąć się w sobie. Czasem człowiek nabywa zupełnie innych cech charakteru, niż miał przed udarem. Doświadczane emocje mogą być o wiele bardziej nasilone i trudniejsze do kontrolowania. Zmiana osobowości i przeżywanie nowych, silnych stanów emocjonalnych, na które nie mamy wpływu, jest kolejnym źródłem stresu.
Stres prowadzi do wielu zaburzeń psychicznych i chorób, dlatego jak najszybciej trzeba podjąć działania, które nie dopuszczą do ich rozwoju. Bardzo pomocni mogą okazać się bliscy, którzy będą wspierać chorego w jego drodze do zdrowia.
Stan emocjonalny u osoby po udarze z czasem się poprawia, objawy choroby i stresu nie są tak przykre i chory umie sobie z nimi lepiej radzić. Aby jednak stało się to szybciej:
- warto pamiętać o aktywności fizycznej,
- podtrzymywać kontakt z bliskimi,
- nawiązać znajomości z innymi osobami, które przeżyły udar,
- codziennie wychodzić z domu, na spacer lub spotkać się z innymi ludźmi,
- w miarę możliwości wykonywać drobne czynności, które sprawiają przyjemność – obejrzenie dobrego filmu czy zajęcie się swoim hobby lepiej zrelaksuje niż martwienie się na zapas,
- dać sobie i bliskim czas na zrozumienie i zaakceptowanie choroby i jej skutków.
Praca ze stresem
To głównie zmiana nastawienia do nowo powstałych okoliczności. Zaakceptowanie nowej sytuacji pozwoli na lepsze wykorzystanie swoich sił w powrocie do zdrowia. W zrozumieniu choroby i sposobach radzenia sobie z nią mogą pomóc rozmowy z rodziną, przyjaciółmi, z innymi osobami po udarze lub z terapeutą. Jeśli obciążenie psychiczne i zmiany, które nastąpiły na skutek udaru są zbyt trudne do udźwignięcia, trzeba poradzić się lekarza, który może zalecić leczenie farmakologiczne.